ถาม สามีภริยาเมื่อจดทะเบียนสมรสกันแล้ว หากประสงค์ที่จะหย่าขาดกับอีกฝ่ายหนึ่งแต่ฝ่ายนั้นไม่ยินยอมที่จะหย่า คู่สามีภริยาฝ่ายที่ต้องการหย่ากับอีกฝ่ายหนึ่งจะทำการฟ้องหย่าได้หรือไม่อย่างไร?
ตอบ การฟ้องหย่าเพราะอีกฝ่ายหนึ่งไม่ยินยอมไปจดทะเบียนหย่าให้นั้น คู่สามีภริยาที่มีความประสงค์จะหย่าขาดกับอีกฝ่ายหนึ่ง ต้องได้รับความเสียหายถูกอีกฝ่ายหนึ่งกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งอันเป็นเหตุหย่าตามกฎหมายดังต่อไปนี้ ศาลจึงจะพิพากษาให้สามีภริยาหย่าขาดจากกันได้
ประการแรก สามีหรือภริยาอุปการะเลี้ยงดู หรือยกย่องผู้อื่นฉันภริยาหรือสามี เป็นชู้ หรือมีชู้ หรือร่วมประเวณีกับผู้อื่นเป็นอาจิณ
ประการที่สอง สามีหรือภริยาประพฤติชั่ว ไม่ว่าความประพฤติชั่วนั้นจะเป็นความผิดอาญาหรือไม่ ถ้าเป็นเหตุให้อีกฝ่ายหนึ่ง ได้รับความอับอายขายหน้าอย่างร้ายแรง ได้รับความดูถูกเกลียดชังเพราะเหตุที่คงเป็นสามีหรือภริยาของฝ่ายที่ประพฤติชั่วอยู่ต่อไป หรือได้รับความเสียหายหรือเดือดร้อนเกินควรในเมื่อเอาสภาพ ฐานะและความเป็นอยู่ร่วมกันฉันสามีภริยามาคำนึงประกอบ
ประการที่สาม สามีหรือภริยาทำร้าย หรือทรมานร่างกายหรือจิตใจ หรือหมิ่นประมาทหรือเหยียดหยามอีกฝ่ายหนึ่ง หรือบุพการีของอีกฝ่ายหนึ่งทั้งนี้ต้องเป็นการร้ายแรง
ประการที่สี่ สามีหรือภริยาจงใจละทิ้งร้างอีกฝ่ายหนึ่งไปเกินหนึ่งปี
ประการที่ห้า สามีหรือภริยาต้องคำพิพากษา ถึงที่สุดให้จำคุก และได้ถูกจำคุกเกินหนึ่งปีในความผิดที่อีกฝ่ายหนึ่งมิได้มีส่วนก่อให้เกิดการกระทำความผิด หรือยินยอม หรือรู้เห็นเป็นใจในการกระทำความผิดนั้น และการเป็นสามีภริยากันต่อไปจะเป็นเหตุให้ อีกฝ่ายหนึ่ง ได้รับความเสียหาย หรือเดือดร้อนเกินควร
ประการที่หก สามีและภริยาสมัครใจแยกกันอยู่เพราะเหตุที่ไม่อาจอยู่ร่วมกันฉันสามีภริยาได้โดยปกติสุขตลอดมาเกินสามปี หรือแยกกันอยู่ตามคำสั่งของศาลเป็นเวลาเกินสามปี
ประการที่เจ็ด สามีหรือภริยาถูกศาลสั่งให้เป็นคนสาบสูญ หรือไปจากภูมิลำเนา หรือถิ่นที่อยู่ เป็นเวลาเกินสามปี โดยไม่มีใครทราบแน่ว่าเป็นตายร้ายดีอย่างไร
ประการที่แปด สามีหรือภริยาไม่ให้ความช่วยเหลืออุปการะเลี้ยงดูอีกฝ่ายหนึ่งตามสมควร หรือทำการเป็นปฏิปักษ์ต่อการที่เป็นสามีหรือภริยากันอย่างร้ายแรง ทั้งนี้ถ้าการกระทำนั้น ถึงขนาดที่ อีกฝ่ายหนึ่งเดือดร้อนเกินควร ในเมื่อเอาสภาพ ฐานะ และความเป็นอยู่ร่วมกันฉันสามีภริยามาคำนึงประกอบ
ประการที่เก้า สามีหรือภริยาวิกลจริตตลอดมาเกินสามปี และความวิกลจริตนั้นมีลักษณะยากจะหายได้ กับทั้งความวิกลจริตถึงขนาดที่จะทนอยู่ร่วมกันฉันสามีภริยาต่อไปไม่ได้
ประการที่สิบเอ็ด สามีหรือภริยาเป็นโรคติดต่ออย่างร้ายแรง อันอาจเป็นภัยแก่อีกฝ่ายหนึ่ง และ โรคมีลักษณะเรื้อรังไม่มีทางที่จะหายได้
